Ιερός Ναός Αγίου Ανδρέα Αιγίου
Ο Ιερός Ναός του Αγίου Ανδρέα βρίσκεται Β.Δ. από το κέντρο του Αιγίου (στην παλαιά αγορά) και είναι κτισμένος προ του 1700 όπως αποδεικνύει ο Βενετικός χάρτης της εποχής. Άλλη παλαιά καταγραφή του Ιερού Ναού βρίσκεται στο σχέδιο πόλεως της τότε λεγόμενης Βοστίτσας (Αίγιον) με χρονολογία σύνταξης το Δεκέμβριο του 1836. Ο Ιερός Ναός είναι μετόχι της Ιεράς Μονής Ταξιαρχών και είναι καταγραμμένος στον κώδικα της Ιεράς Μονής στις σελίδες 27 και 86 με ημερομηνία 28 Απριλίου και 3 Μαΐου του 1834. Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας ο Ιερός Ναός τότε είχε μετατραπεί σε "Τζαμί". Αργότερα ανακτήθηκε και ξαναχτίστηκε με την οικονομική συνδρομή των αρχόντων Ηλία Βάβαλη, Παναγή Παπαβασιλείου και Κωνσταντίνου Ν. Καρβέλα το 1893.
Ο σημερινός Ιερός Ναός, φέρεται να είναι έργο του Γερμανού αρχιτέκτονα Ερν. Τσίλλερ, αλλά ενδέχεται να είναι έργο του Έλληνα αρχιτέκτονα Θεοδώρου Διαμαντόπουλου και χρονολογείται κατά τον μήνα Απρίλιο του 1893. Ο ρυθμός του Ιερού Ναού είναι Βασιλική σταυρική ή σταυρόσχημη, πετρόκτιστη με κεραμοπλαστική διακόσμηση στα αετώματα (οδοντωτές ταινίες) αλλά και στους τοίχους σχηματίζοντας ποικίλα σχέδια. Τα κωδωνοστάσια φέρουν κεραμικά θωράκια διάτρητα σε σχήμα κύκλου με εγκάρσιους σταυρούς.
Νοτίως του Ναού στα μαρμάρινα θυρώματα αναφέρονται τα ονόματα, του ευεργέτη Ηλία Βάβαλη με τη χρονολογία 1898 και από τη Βόρεια πλευρά του Ναού υπάρχει κι ένα άλλο θύρωμα στο οποίο αναφέρεται το όνομα του άλλου μεγάλου ευεργέτη Κωνσταντίνου Ν. Καρβέλα με χρονολογία 1893.
Οι εικόνες του τέμπλου είναι φιλοτεχνημένες από γνωστούς αγιογράφους όπως: τον Κωνσταντίνο Φανέλλη, από μοναχούς της Σκήτης της Αγ. Άννης του Αγίου Όρους αλλά και από τον Σταθόπουλο, ενώ ο Παντοκράτορας Ιησούς Χριστός φιλοτεχνήθηκε δια χειρός του Δημητρίου Κ. Φανέλλη. Όλα αυτά τα χρόνια διάφοροι αγιογράφοι, όπως οι Δέλλας, Ν. Ανδρεάδης<./strong> κ.α., έχουν φιλοτεχνήσει τα πανσεβάσμια λείψανα αγίων τα οποία ο Ιερός Ναός
έχει την τιμή να κατέχει, όπως των αγίων Θεοδώρου του Τήρωνος και Θεοδώρου του Στρατηλάτου, μικρό τεμάχιο ενός εκ των 14.000 χιλιάδων νηπίων των υπό Ηρώδου αναιρεθέντων, του Αγίου Νεκταρίου επισκόπου Πενταπόλεως του θαυματουργού, του Αγίου Ιερομάρτυρος Βλασίου, του Αγίου Ιερομάρτυρος Χαραλάμπους και του Αγίου Νεομάρτυρος Γεωργίου του εξ Ιωαννίνων.
Η Ιερά Εικόνα της Παναγίας της "Βρετής".
Η παράδοση αναφέρει ότι λίγο πριν ή λίγο μετά την Επανάσταση, στο Αίγιο και συγκεκριμμένα στη συνοικία "Γαλαξιδιώτικα" όπου βρίσκεται ο ναός του Αγίου Ανδρέα, κατοικούσε κάποιος σπουδαίος ναυτικός, ο οποίος καταγόταν από τη Ζάκυνθο, είχε δικό του πλοίο, ένα μικρό ιστιοφόρο, με κάμποσους ναύτες για πλήρωμα. Το όνομά του ήταν Διονύσιος Μπαφάκης. Ήταν ένα καλοδεμένο παλικάρι με την πατροπαράδοτη νησιώτικη βράκα, ο οποίος ταξίδευε ολορονίς, πότε προς την Κεφαλλονιά και πότε προς τη Ζάκυνθο μεταφέροντας προϊόντα από το ένα νησί στο άλλο, καθώς και επιβάτες. Ο Μπαφάκης ήταν πρόεδρος των εγκατεστημένων στο Αίγιο Ζακυνθινών.
Κατά τη διάρκεια ενός από τα ταξίδια του ερχόμενος από Κεφαλλονιά προς Αίγιο αρχές Χειμώνα λίγο πριν τη γιορτή του Αγίου Διονυσίου συνέβη να πέσει σε φουρτούνα. Μέσα στα κύματα είδε ένα φωτεινό σημείο το οποίο και προσέγγισε με το ιστιοφόρο του. Όταν έφτασε κοντά είδε ότι ήταν ένα τετράγωνο κουτί που εξέπεμπε φως και τη στιγμή που το πήρε στα χέρια του η θάλασσα ηρέμησε. Όταν έφτασαν ασφαλείς στο Αίγιο, οι ναύτες του ιστιοφόρου ζήτησαν να ανοιχτεί μπροστά τους και να τους δωθεί μερίδιο, αλλά ο Μπαφάκης τους έπεισε ότι αυτό θα γινόταν μόνο αν το άνοιγαν μπροστά στον Τελώνη. Όταν το πήγαν σε εκείνον και το άνοιξαν βρήκαν μέσα μια εικόνα της Παναγίας Βρεφοκρατούσας. Την εικόνα την κράτησε ο Μπαφάκης και την τοποθέτησε στο δωμάτιό του και καθώς το γεγονός διαδόθηκε στην πόλη αρκετοί ήταν εκείνοι που επισκέπτονταν το σπίτι του για να τη δουν και να την προσκυνήσουν.
Αργότερα, όταν ο Μπαφάκης πέθανε την κληροδότησε στην κόρη του Κωνσταντίνα η οποία με τη σειρά της μετά θάνατον τη δώρισε στον Ιερό Ναό του Αγίου Ανδρέα όπου φυλάσσεται μέχρι σήμερα. Κατά τα θρυλούμενα, η εικόνα όταν παρουσιάζεται σε έναν ασθενή που δεν πρόκειται να γίνει καλά γίνεται βαριά και ασήκωτη, ενώ είναι ελαφριά όταν ο ασθενής πρόκειται να συνέλθει.
Η Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη της Παναγίας της Βρετής στις 23 Αυγούστου.
Διατελέσαντες Ιερομόναχοι ως μετόχι της Ιεράς Μονής Ταξιαρχών:
- Ιερώνυμος (Ιερομόναχος)
- Αυξέντιος (Ιερομόναχος)
- Χριστόφορος (Ιερομόναχος)
- Αμφιλόχιος (Ιερομόναχος)
- Γερβάσιος (Ιερομόναχος)
Διατελέσαντες Ιερείς ως ενορία Αγίου Ανδρέου:
- Βασίλειος Παπαγεωργόπουλος (Ιερεύς)
- Χαράλαμπος Παπαγεωργόπουλος (Ιερεύς)
- Αντώνιος Μπάμπης (Ιερεύς)
- Αριστείδης Κουτσόπουλος (Ιερεύς)
- Άγγελος Σπυρόπουλος (Ιερεύς)