Αξιοθέατα Δ.Δ. Πλατάνου

Άγιος Ανδρέας Πλατάνου: Αποτελεί τον κύριο ενοριακό ναό του Πλατάνου. Η θρησκευτική παράδοση θέλει τον Αγ. Ανδρέα να προτιμά ως τόπο κατοικίας και λατρείας τον Πλάτανο. Ο ναός είναι ορθογώνιο κτίσμα, ρυθμού βασιλικής, μονόκλιτος με γυναικωνίτη και σταυροειδή σκεπή.

Εγχάρακτη επιγραφή φέρει τη χρονολογία 1836. Χρονικά συμπίπτει με τη δημιουργία του πρώτου ευρύτερου οικισμού των πρώτων κατοίκων από την Άνω Ποταμιά. Ο ναός μαρτυρεί τη βαθιά πίστη και την πρωταρχική μέριμνα των πρώτων διπλοκατοίκων. Άξια θαυμασμού είναι και η σεπτή και θαυματουργή εικόνα του Αγίου Ανδρέου. Το καμπαναριό είναι λιθόχτιστο από προσεγμένη πελεκητή πέτρα.Τώρα που το χωριό απλώθηκε στα τέσσερα μέρη του ορίζοντα ο Αγ. Ανδρέας κατέχει ξεχωριστή θέση στο οικιστικό περιβάλλον.

Ιερός Ναός της Αναλήψεως του Κυρίου: Δεύτερος ενοριακός ναός, μεταγενέστερος. Τα εγκαίνιά του έγιναν το 1980. Λειτουργεί από τη Μ. Δευτέρα μέχρι την 28η Οκτωβρίου κάθε έτους.Το ξυλόγλυπτο τέμπλο του Δημήτριου Καμαρού εντυπωσιάζει. Είναι όλο από φουρνισμένη εγχώρια καρυδιά, σκαλισμένο με το χέρι. Οι εικόνες είναι αντίγραφα από κλασικά πρότυπα από τον αντιγραφέα Ευαγγελόπουλο Γεώργιο από τη Θεσσαλονίκη. Κάθε χρόνο γίνεται η λιτάνευση της ιερής εικονας της Αναλήψεως.

ΑΝΩ ΠΟΤΑΜΙΑ: Είναι βέβαιο πως το πρώτο μισό του 20ου αι. η Ποταμιά είναι μια ζωντανή πολιτεία. Ολοχρονίς τα 2/3 των σπιτιών είναι ανοικτά. Γεμίζει το βράδυ η Ποταμιά από παιδιά. Οι νέοι και οι νέες συγκροτούν παρέες δικές τους. Η κοινή τύχη, ο κοινός τρόπος ζωής, οι ίδιες ασχολίες ενθαρρύνουν την οικειότητα και προβάλλουν την ανάγκη της συντροφικότητας.

Σήμερα όμως η Ποταμιά μένει τον περισσότερο καιρό έρημη. Μόνο στα τέσσερα πανηγύρια γίνεται πολυάνθρωπη και πολύβουη τη μέρα. Το αυτοκίνητο συντόμευσε τις αποστάσεις, αλλά δεν αύξησε το χρόνο παραμονής. Παραμένει όμως πάντα η ήμερη αγριάδα και η ανυπόταχτη ελευθερία της φύσης.

Γιορταστικά πανηγύρια της Ποταμιάς

Είναι βέβαιο πως οι πρόγονοι των σημερινών Πλατανιωτών διακρίνονται για τη βαθιά θρησκευτική τους πίστη. Η Ποταμιά ευνοήθηκε από την πίστη αυτή και κληροδότησε τέσσερις εκκλησίες: τον Αγ. Παντελεήμονα, τον Αϊ-Γιάννη (Γενέσιο Ιωάννου του Προδρόμου), τον Άγιο Τρύφωνα και τον Αϊ-Λιά.

Δεν είναι τυχαίο το γεγονός πως οι τρεις από τους τέσσερις αγίους της Ποταμιάς γιορτάζουν στα μέσα του καλοκαιριού, μέσα σ' ένα μήνα περίπου. Την περίοδο αυτή η Ποταμιά έχει όλα τα σπίτια ανοιχτά. Υπάρχει χρόνος για εκκλησιασμό και για πανηγύρι.

Η προτίμηση των Ποταμιτών - Πλατανιωτών σε συγκεκριμένους Αγίους συνδέεται με τις γεωργικές τους ανάγκες. Η γιορτή του Αγ. Τρύφωνα (1η Φεβρουαρίου) αποτελεί το χρονικό σημάδι για ν' αρχίσει το κλάδεμα των αμπελιών. Γινόταν επίσης το ράντισμα των χωραφιών με αγιασμό για προστασία. Η γιορτή του Αϊ-Γιαννιού (24 Ιουνίου) με τις χαρακτηριστικές φωτιές, συμπίπτει με την εποχή που ο ήλιος βρίσκεται στο βορειότερο σημείο της πορείας του και σταδιακά αρχίζει το μίκρεμα της μέρας.

Ο Αϊ-Λιας και η γιορτή του στις 20 Ιουλίου είναι ο ρυθμιστής των καιρικών συνθηκών. Σύμφωνα με την παράδοση από την ημέρα της γιορτής του ο καιρός γυρίζει αλλιώς. Ο Άγιος Παντελεήμονας στις 27 Ιουλίου κλείνει τον ετήσιο πανηγυρικό κύκλο της Ποταμιάς. Από το νέο αλεύρι γίνεται αρτοκλασία για την υγεία όλων.

ΤΣΙΒΛΟΣ: Μια όαση με υψόμετρο 780 μ. που καθρεφτίζεται νωχελικά, προκλητικά στα ήρεμα νερά της λίμνης του. Παλιότερα ανήκε στο Δήμο Κραθίδος ως αυτόνομη οικιστική μονάδα. Αργότερα πέρασε στην Κοινότητα Πλατάνου και με το νόμο Καποδίστρια στο Δήμο Ακράτας (ως οικισμός του Δ.Δ. Πλατάνου). Περνώντας τη Βαλιμή, στον αυχένα της Καμαρόβρυσης αντικρίζεις διάσπαρτα τα σπίτια του Τσιβλού και την ομώνυμη λίμνη στα δεξιά. Παλαιά και νέα κτίσματα, τριγυρισμένα από φροντισμένα περιβόλια και ασβεστωμένες αυλές.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει ο μικρός, αρχαιότατος ημιυπόγειος μοναδικός ναός του Αγ. Αθανασίου. Ο παλιός ναός της Αγ. Βαρβάρας ποντίστηκε με την κατολίσθηση της τότε αυτόνομης ανθηρής και πολυάνθρωπης Κοινότητας Συλίβαινας.

Η περιοχή διατηρεί τη φυσιογνωμία της παρά τη συνεχώς αναπτυσσόμενη κίνηση και οικοδομική δραστηριότητα των τελευταίων ετών. Μετά τη βελτίωση του οδικού άξονα ο Τσιβλός "ανακαλύπτεται" τουριστικά, καθώς προσφέρεται για πολλές δραστηριότητες : πεζοπορία, κωπηλασία στη λίμνη, κατασκήνωση, διαδρομές 4x4, διακοπές, ημερήσιες εκδρομές, ψάρεμα, ελεύθερο κάμπινγκ.

Για τη διατήρηση και προστασία τόσο του παραδοσιακού οικισμού, όσο και του περιβάλλοντος χώρου έχει αποφασιστεί (από το πρώην Κοινοτικό Συμβούλιο Πλατάνου) η δημιουργία ζώνης προστασίας και οικιστικού ελέγχου της περιοχής.

Τόσο η λίμνη όσο και ο Τσιβλός βάφτισαν και δημιούργησαν το σύγχρονο υδροηλεκτρικό σταθμό. Η ανθρώπινη αυτή παρέμβαση, αποτελώντας εξαίρεση, δεν επηρέασε αρνητικά τον περιβάλλοντα χώρο, ενισχύοντας ταυτόχρονα την ανάπτυξη της περιοχής.

Η ομορφιά περισσεύει για το μικρό οικισμό που θέλει να βλέπει από ψηλά, υποταγμένη και υπάκουη, ανάλαφρη κι επιβλητική τη δική του λίμνη.