Skip to main content

Αρχαιολογικός χώρος Μαμουσιάς

Ακριβώς στην είσοδο του χωριού Μαμουσιά στην τοποθεσία Βουνί έχουν έλθει στο φως από τη δεκαετία του 40 και μετά αρχαία ερείπια, ταφικά μνημεία, υπολείμματα ναών και κτίσματα τα οποία έχουν ταυτοποιηθεί ως η αρχαία Κερύνειας

Στο ύψωμα, ανάμεσα σε δύο βαθιές χαράδρες, απλώνεται η αρχαία πόλη. Κοντά στο εξωκλήσι του Αγ. Κωνσταντίνου (500 μ. πριν από τη Μαμουσιά), είναι ορατό κατά διαστήματα το τείχος (4ου-2ου αι. π.Χ.) που περιέβαλλε την πόλη σε μήκος 1.350 μ. με μια πύλη και κάποιους πύργους. Σε μερικά σημεία σώζεται σε ύψος 2 μέτρων.

Εντός του τείχους διακρίνονται θεμέλια μεγάλων κτισμάτων. Το 1951 ο Αγγλος αρχαιολόγος J. Anderson ανέσκαψε μια αγροτική οικία 3ου-2ου αι. π.Χ. Πλάι υπάρχει και άλλο κτίσμα, πιθανώς κρήνη, όπως και τα υπολείμματα ενός αρχαίου θεάτρου, από το οποίο σώζεται τμήμα του τοίχου της σκηνής και η δεξιά πάροδος. Το κοίλο του έχει διάμετρο 44 μ. Το θέατρο και αρκετά κτίσματα ελλείψει χρηματοδότησης επαναχώθηκαν για να προστατευτούν από τις καιρικές συνθήκες και να εξεταστούν αργότερα. Κτερίσματα που βρέθηκαν εκτίθενται σήμερα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αιγίου. Ο αρχαιολογικός χώρος είναι επισκέψιμος, αλλά με κάποια δυσκολία λόγω της μορφολογίας του εδάφους στην τοποθεσία όπου απλώνεται.

Ναοί

Στο ύψωμα του προφήτη Ηλία και γύρω από το εξωκλήσι υπάρχουν τα θεμέλια ενός μεγάλου περίπτερου δωρικού ναού (36,40 x 15,40 μ.) του 5ου αι. π.Χ. και σε μικρή απόσταση ενός μικρότερου ναού (13,30 x 8,70 μ.) του 4ου αι. π.Χ. Στη δυτική πλαγιά του υψώματος Κάτω Βουνί εκτείνεται το νεκροταφείο της αρχαίας Κερύνειας. Το 1970 βρέθηκε τυχαία ένας κιβωτιόσχημος τάφος των Ελληνιστικών χρόνων πλούσια κτερισμένος με χρυσό περιδέραιο και χρυσά ενώτια που φέρουν ερωτιδείς.

Το Ταφικό Μνημείο

Το μνημείο ήλθε στο φως τυχαία το 1971 κατά τη διάρκεια έργων υδροδότησης της Μαμουσιάς. Η διάνοιξη τάφρου με εκσκαφέα έφερε το μηχάνημα δυστυχώς ακριβώς πάνω στο μνημείο καταστρέφοντας ενα μεγάλο μέρος από την πρόσοψή του. Η συστηματική ανασκαφή ξεκίνησε το καλοκαίρι του 1974 από την κ. Ιφιγένεια Δεκουλάκου (αρχαιολόγο και τότε Επιμελήτρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πατρών) κατά την οποία αποκαλύφθηκαν κι άλλοι τάφοι πίσω και μπροστά από το μνημείο. Το καλοκαίρι του 1975 τοποθετήθηκε στέγαστρο, στηρίχτηκε το κτίριο, έγινε επανατοποθέτηση των μερών που είχαν αποκολληθεί από τον εκσκαφέα και συγκολλήθηκαν οι σπασμένοι λιθόπλινθοι με την επίβλεψη του Κ. Παυλάτου, τεχνίτη της ΕΦΑ Πατρών. Τέλος, την άνοιξη του 1976 ομάδα συντηρητών του ΥΠΠΟ με επικεφαλής τον Τ. Αλιφραγκή συντήρησε και στερέωσε τα κονιάματα που παρουσίαζαν έντονη διάβρωση.

Το ταφικό κτίσμα ανάγεται στον 3ο αι. π.Χ. είναι σε σε σχήμα πι (Π), η πρόσοψη του οποίου κοσμείται με οκτώ ιωνικούς ημικίονες, ψευδόθυρα στο μέσο και από ένα θρανίο στα άκρα της πρόσοψης για τη συγκέντρωση και την παραμονή των συγγενών. Ψηλά στα διάκενα, ανάμεσα στους ημικίονες, υπήρχαν ανάγλυφες ασπίδες που βρέθηκαν πεσμένες στην πρόσοψη του μνημείου μαζί με κομμάτια από τον θρίγκο, όταν αυτό κατέρρευσε.

Σύμφωνα με την αρχαιολόγο κ. Δεκουλάκου το ταφικό αυτό μνημείο κατασκευάστηκε την εποχή που αναδιοργανωνόταν η Αχαϊκή Συμπολιτεία και άρχιζε μια νέα περίοδος ακμής των πόλεων της Αχαϊας και ιδιαίτερα της Κερύνειας, η οποιά έπαιξε τότε πρωταγωνιστικό ρόλο στα γεγονότα. Το κτίριο πιθανότατα ήταν ηρώο κάποιας εξέχουσας προσωπικότητας της αρχαίας Κερύνειας, το οποίο ανήγειρε προς τιμήν του η πόλη.

Το Αρχαίο Θέατρο

Το θέατρο της Κερύνειας βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο της αρχαίας πόλης στη θέση Παλιόμυλος. Με τα ελάχιστα ανασκαφικά στοιχεία, που διαθέτουμε, χρονολογείται στην ελληνιστική εποχή (3ος – 2ος αι. π.Χ.).

Εντοπίστηκε από τον Meyer το 1939, καθώς ήταν ορατός ο αναλημματικός τοίχος της σκηνής προς Δ. και μέρος του κοίλου, αν και είναι καλυμμένο από επίχωση που φθάνει τα 2,50μ. περίπου στο χαμηλότερο σημείο του. Η θέση του μνημείου έχει επιλεγεί έτσι, ώστε το κοίλο να είναι στραμμένο προς τα δυτικά σε ελεύθερο ορίζοντα προς την κοιλάδα του ποταμού Κερυνίτη, προφανώς για λόγους καλύτερης ακουστικής.

Οι εκτεταμένοι καθαρισμοί από την επιφανειακή βλάστηση και μία τομή που διανοίχθηκε το 2001 από την αρχαιολόγο κ. Ερωφίλη Κόλια υπεύθυνη αρχαιολόγο της ΣΤ΄ Ε.Π.Κ.Α., μας έδωσαν στοιχεία για το μέγεθος και την κατάσταση διατήρησής του. Η διάμετρος του κοίλου υπολογίζεται σε 44μ., ενώ οι σειρές των εδωλίων του πιθανώς έφθαναν τις 25. Τα εδώλια αποτελούνται από εξαιρετικά ευπαθή ψαμμίτη, έχουν πλάτος 0,35 – 0,40μ., όπως και ο χώρος του υποποδίου που αποτελείται από πατημένο χώμα. Η τομή αποκάλυψε και τμήμα της κλίμακας με βαθμίδες από ψαμμίτη πλάτους 0,35 – 0,50μ. και ύψους 0,22 – 0,23μ. Στη χαμηλότερη σειρά ήρθε στο φως τμήμα δύο θρόνων της προεδρίας, επίσης από ψαμμίτη.

Έχει γίνει φωτογράφηση του θεάτρου και αεροφωτογράφησή του στο πλαίσιο του έργου «Ανάπλαση-ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου της αρχαίας Κερύνειας (Μαμουσιά) Ν.Αχαΐας» (Γ΄ Κ.Π.Σ.). Επίσης, έχει πραγματοποιηθεί η φωτογράφηση και η σχεδιαστική αποτύπωση της ανασκαφικής τομής στο κοίλο.

Επειδή τα εδώλια, οι κλίμακες και οι θρόνοι της προεδρίας αποτελούνται από τον εξαιρετικά ευπαθή στις καιρικές συνθήκες ψαμμίτη, ο οποίος εξαιτίας του υψομέτρου της αρχαίας πόλης (750μ.) το χειμώνα και των έντονων καιρικών φαινομένων μετατρέπεται σε άμμο, αποφασίστηκε η κατάχωση της τομής και δε συνεχίστηκε η ανασκαφή του θεάτρου.

Πηγές - Βιβλιογραφία

  • Ταφικό Μνημείο στην Κερύνεια Αχαΐας, αδημοσίευτη διδακτορική διατριβή, της Ιφιγένειας Δεκουλάκου (1994, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ)) στον ιστότοπο του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης.
  • "Βρήκαν την αρχαία Κερύνεια", Ελευθεροτυπία, 12 Δεκεμβρίου 2011
  • Αρχαίο Θέατρο Κερύνειας, Ερωφίλη Κόλια, αρχαιολόγος
  • Ε.Meyer, Peloponnesische Wanderungen. Reisen und Forschungen zur antiken und mittelalterlichen Topographie von Arkadien und Achaia, Zürich-Leipzig 1939, 132.
  • E. Kόλια, Αρχαία Κερύνεια: Νεότερες έρευνες, ΑΑΑ 35-38 (2002-2005), 129-148.
  • Ε. Κόλια, Μαμουσιά: Αρχαίο Θέατρο, ΑΔ (2001): Χρονικά: υπό δημοσίευση.

Εγγραφη/Εισοδος χρηστη

Εγγραφείτε για να μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τις υπηρεσίες μας.
Αν εγγράφεστε για πρώτη φορά ΠΡΕΠΕΙ να απαντήσετε στο email που θα σας σταλεί για επιβεβαίωση.

Gadgets

  • Lenovo Tab 7 & Tab 7 Essential

    Lenovo Tab 7 & Tab 7 Essential

    Η Lenovo πρόσθεσε άλλα δύο tablets στην οικογένεια των οικομικών προτάσεων της, δίνοντας την ευκαιρία σε όλους τους καταναλωτές να επωφεληθούν από την εμπειρία ενός Android tablet

    Περισσότερα

  • Ηλιακό Μονοπλάνο Robotime

    Ηλιακό Μονοπλάνο Robotime

    Συναρμολογήστε το Ηλιακό μονοπλάνο το οποίο αποτελείται από 30 ξύλινα κομμάτια και ένα ηλιακό panel.

    Περισσότερα

  • Νέα Samsung Galaxy S7 & S7 Edge

    Νέα Samsung Galaxy S7 & S7 Edge

    Η Samsung παρουσίασε στο Mobile World Congress της Βαρκελώνης την επόμενη γενιά της ναυαρχίδας στη σειρά smartphone, το Galaxy S7 και S7 edge (κυρτές πλευρές και διαγώνιο 5,5 ιντσών).

    Περισσότερα