
Ιερά Μονή Παμμεγίστων Ταξιαρχών
Αν ο ταξιδιώτης -επισκέπτης της Αιγιαλείας επιθυμεί ν' απολαύσει μια διαδρομή που συνδυάζει το εντυπωσιακό φυσικό κάλλος με ένα κλίμα πνευματικής κατάνυξης, αξίζει να επισκεφτεί το μεγάλο και ιστορικό μοναστήρι των Παμμεγίστων Ταξιαρχών που κάθε χρόνο συγκεντρώνει πλήθος πιοτών από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Η Μονή Παμμεγίστων Ταξιαρχών είναι χτισμένη σε ένα πανέμορφο μέρος έξω από το χωριό Ανω Μαυρίκι Αιγίου, δίπλα στον ποταμό Σελινούντα.
Ιδρυτής της Μονής είναι ο Όσιος Λεόντιος που ασκήτευσε σε απόκρημνο βράχο του Κλωκού. Η σκήτη βρίσκεται στο αρχικό μοναστήρι, το "Παλιομονάστηρο" όπου έχουν διασωθεί ελάχιστες φθαρμένες τοιχογραφίες του 16ου αι. Η Μονή Παμμεγίστων Ταξιαρχών χτίστηκε πιθανότατα μεταξύ 1430 και 1460 από τους δεσπότες της Πελοποννήσου Θωμά και Δημήτριο Παλαιολόγο.
Η μακρά ιστορία της Μονής είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ιστορία της Αιγιαλείας. Υπέστη διαδοχικά καταστροφές και ξαναχτίστηκε στη σημερινή της θέση, πάντοτε προσηλωμένη στο πνευματικό της έργο. Το 1772 μετά την αποτυχία του προεπαναστατικού κινήματος των Ορλωφικών και τον απόπλου του ρωσικού στόλου, πυρπολήθηκε από τα στίφη των Αλβανών που εισέβαλαν ορμητικά στην Πελοπόννησο. Η άμυνα των πολιορκημένων της Μονής, στην οποία είχαν καταφύγει γυναικόπαιδα και επίσημοι της πόλης του Αιγίου, λύγισε και μόνον ο ηγούμενος Θεοφάνης Μαυρικιώτης κατόρθωσε να διασώσει ένα μέρος από τα ανεκτίμητα κειμήλια της Μονής.
Στη διάρκεια της Επανάστασης διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο εισφέροντας σημαντικά χρηματικά ποσά στον Αγώνα και λειτουργώντας ως νοσοκομείο και αποθήκη τροφίμων και πολεμοφοδίων. Μετά την ίδρυση του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους η Μονή συνέχισε την πνευματική και παιδευτική προσφορά της με την αποφοίτηση πολυάριθμων ιεροδιδασκάλων, ιεροκηρύκων και καθηγητών Θεολογίας. Η ακμή του μοναστηριού τα παλαιότερα χρόνια, το σπουδαίο εκπολιτιστικό του έργο και η πνευματική του ακτινοβολία βασίστηκαν συν τοις άλλοις και στην οικονομική του ευρωστία, απόρροια της μεγάλης ακίνητης περιουσίας που διέθετε. Στον περίβολο της νέας Μονής βρίσκεται η εκκλησία των Ταξιαρχών ονομαστή για το ξυλόγλυπτο τέμπλο της. Σε ειδικό χώρο φυλάσσονται τα οστά του Οσίου Λεοντίου.
Το μοναστήρι διαθέτει σήμερα αίθουσα κειμηλίων, φυλάσσει άγια λείψανα σπάνια βιβλία και ανεκτίμητους θησαυρούς. Λείψανα αγίων όπως της Αγ. Κυριακής, της μεγαλομάρτυρας Βαρβάρας, των αγίων Μερκουρίου, Μόδεστου, Τρύφωνος φυλάσσονται σε λειψανοθήκες στο παρεκκλήσι του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου. Πάνω από εκατό ιερά λείψανα αγίων και οσίων βρίσκονται στη Μονή των Ταξιαρχών. Επίσης στο καθολικό της Μονής υπάρχει ιερό κιβώτιο με τμήμα από τα "άχραντα πάθη" του Χριστού (τίμιο ξύλο κ.α). Η βιβλιοθήκη του μοναστηριού είναι ουσιαστικά δημιούργημα της μετεπαναστατικής περιόδου όταν λειτουργούσε στον χώρο Ελληνικό Σχολείο όπου φοίτησαν σπουδαίες πνευματικές προσωπικότητες. Κυρίαρχη θέση έχουν τα θεολογικά συγγράμματα και έργα των πατέρων της Εκκλησίας. Επίσης υπάρχουν πολύτιμα βιβλία με σχόλια αρχαίων συγγραφέων. Ιδιαίτερα μεγάλης ιστορικής αξίας είναι οι κώδικες της Μονής που φυλάσσονται στο κειμηλιο-φυλάκιο. Στον ίδιο χώρο φυλάσσονται και τα πατριαρχικά σιγίλλια (έγγραφα) με τα οποία επικρώνονταν τα προνόμια του μοναστηριoύ ως Πατριαρχικής και Σταυροπηγιακής Μονής.